دستگاه تناسلی زن

در انسان مثل سایر موجودات، وظیفه‌ی تولید مثل بر عهده‌ی دستگاه تناسلی واگذار شده است و دستگاه تناسلی زن، همانند دستگاه تناسلی مرد به دو بخش داخلی و خارجی تقسیم می‌شود. قسمت خارجی شامل لب های آلت، و قسمت خارجی واژن و قسمت داخلی شامل تخمدان و رحم و قسمت داخلی واژن است

 

تست مجازی کرونا

 

1-دستگاه تناسلی داخلی زن :

دستگاه تولید مثل زنان (female reproductive system)، پس از بلوغ در هر ماه فقط یک گامت بالغ تولید می‌کند و هورمون جنسی زن پروژسترون و استروژن نام دارد. از ترکیب اسپرم با گامت ماده نیز جنین بوجود می‌آید. دستگاه تناسلی زن حفاظت و تغذیه جنین را طی دوره 9 ماهه رشد و نمو برعهده دارد. آلت زن، به دو قسمت خارجی و داخلی تقسیم می‌شود؛ شکل آلت زن تقریباً بیضی و محل آن میان بدن قرار گرفته است. عواملی بی‌شماری نیز هستند که موجب تغییر شکل آلت زن می‌شود. عمده کار تولید مثل را نیز قسمت داخلی انجام می‌دهد.

 

-تخمدان (ovaries) :

یکی از اعضای دوتایی بدن زنان و عضوی بیضی شکل است. غده‌ای جنسی است که در آن سلول جنسی ماده رشد کرده و هورمون جنسی ماده را ترشح می‌کند. تخمدان‌ها در در طرفین رحم و در حفره‌ی لگن قرار دارند. عمل تخم‌گذاری در تخم‌دان ارتباط مستقیمی با عادت ماهیانه دارد. در هنگام حاملگی، عادت ماهیانه و تخم‌گذاری قطع و بنابراین در دوران یائسگی عادتماهانه قطع می‌شود و زن بچه‌دار نمی‌شود. 

-رحم (uterus) :

رحم عضوی است عضلانی و متحرک که در حفره لگن عقب مثانه قرار دارد. به شکل گلابی وارونه‌ای و قسمت گردن رحم به مهبل مربوط است. غده مترشحه رحم آغشته به مخاط بوده و در موقع بلوغ جنسی تغییرات مبسوطی در رحم صورت نمی‌گیرد. هنگامی که تخم لقاح پیدا کرد، از لوله رحم به رحم رانده می‌شود و مخاط رحم رشد کرده و ورم می‌کند؛ تخم بارور در مخاط رحم آماده شده کاشته می‌شود. همچنین وضعیت اندازه ساختمان رحم در زمان حاملگی تغییر می‌کند و همراه رشد جنین، اندازه‌ی رحم بتدریج بزرگ شده و دیواره‌هایش نیز بزرگ می‌شود. دوره‌ی حاملگی، حدود 280 روز یعنی 10 ماه قمری طول می‌کشد.

-لوله رحم :

لوله‌های رحم یک جفت بوده که در طرفین رحم قرار گرفته‌اند و دو سوراخ دارند. (یکی در داخل رحم و دیگری نزدیک تخمدان) این لوله‌ها باعث انتقال تخم از تخم‌دان به رحم می‌شوند.

-مهبل (vaginal) :

مهبل مجرایی کاملا انعطاف پذیر و عضلانیست. لوله‌ایست به طول 8 تا 10 سانتیمتر که در هنگام مقاربت، اسپروماتوزوئید محتوی در منی توسط آلت (Penis) در مهبل تخلیه می‌شود و در طی زایمان اندازه مهبل برای بیرون آمدن جنین و جفت آن 5 تا 6 برابر گشادتر می‌شود. محل دقیق مهبل بین مثانه و راست روده است. دیواره‌ی مهبل با لایه‌هایی پوشیده شده است و شامل 3 لایه‌ی مخاطی، عضلانی و هم‌بندی است. در جلوی مهبل و ته مثانه هم مجرای ادرار قرار دارد.    

لوله‌های فالوپ (fallopian tubes) :

لوله‌هایی انعطاف‌پذیرند با درازای تقریبی 10 تا 12 سانتیمتر، این لوله‌ها از رحم شروع و تا تخمدان‌ها ادامه میابند و تخمک را با محاطی آن از مقصدش تا رحم در برمی‌گیرند.

2-اعضای تناسلی خارجی زن :

-لب ها : شامل دو بخش لبهای بزرگ (دو چین پوستی‌اند که محتوی بافت چربی زیاد و فضایی را محدود می‌کنند) و لبهای کوچک‌ (که دو چین پوستی دارند) هستند. 
-کلیتوریس (clitoris) : در دهلیز مهبل و جلوی سوراخ خارجی مجرای ادرار قرار دارد و زائده‌ی انگشت مانند کوچکی است. کلیتوریس در عمل جنسی نقش بسیار مؤثری دارد، چون اعصاب حساس زیادی دارد که تحریک‌شان موجب تحریک جنسی می‌شود. زنانی که کلیتوریس آنها کوچک باشد نه خود لذت می‌برند و نه می‌توانند به مرد لذت بدهند.
-مقعد (rectum) : مقعد، توسط یک عضله احاطه شده بنام اسفنگتر خارجی مقعد. 
-یالان : یالان قسمت قابل رویت و یالی شکل اندام تناسلی در زنان است که در بالا و جلوی آن بخشی مثلثی و دارای بافتی نرم و پوششی از مو می‌باشد که با ماهیچه معقدی (premium) در ارتباط می‌باشد. کار این ماهیچه جداکردن یالان از معقد و نگاه داشتن عضله تناسلی در قسمت تحتانی شکم است.
-غدد بارتولن (bartholin's glands) : وقتی با یک زن رابطه‌ی جنسی انجام شود و آلت در داخل فرج چند بار رفت‌وآمد کرد، شخص احساس راحتی می‌نماید و رطوبت و ماده لزجی در داخل فرج جمع می‌شود. این ماده را غدد بارتولن دفع می‌کنند. غدد بارتولن در طرف چپ و راست مهبل قرار دارد و اگر این غده ها کار خود را خوب انجام ندهند؛ عمل مقاربت به‌سختی انجام خواهد پذیرفت.

بیشتر بخوانید:  آشنایی با دستگاه تناسلی مرد