افراد کنترل کننده می خواهند بر شخص دیگری کنترل داشته باشند یا قدرت خود را اعمال کنند. آن‌ها می‌توانند در تلاش‌های خود برای رسیدن به خواسته خود با تسلط بر دیگران، سلطه جو باشند. افراد کنترل کننده می توانند شامل شرکا، اعضای خانواده، دوستان و همکاران باشند.کنترل رفتار می‌تواند باعث سوء استفاده شود، به‌ویژه زمانی که باعث ترس در فرد شود. 

 

 

کنترل رفتار چیست؟

 

 

کنترل اجباری (تهدید کننده) رفتار کنترلی است که شامل تحقیر مداوم و تهدیدهایی است که می تواند منجر به خشونت خانگی شود. مطالعات متعدد نشان داده اند که کنترل رفتار با احتمال بیشتری از پرخاشگری فیزیکی یا سوء استفاده مرتبط است.
ناامنی و اضطراب می تواند منجر به کنترل رفتار شود. افراد کنترل کننده به جای استفاده از مهارت های مقابله ای سالم، می خواهند دنیای اطراف خود را کنترل کنند تا احساس بهتری داشته باشند. در حالی که این میل به کنترل ناسالم، مفید نیست و ممکن است باعث ایجاد تعارضات در روابط شود.

 

 نشانه های  کنترل رفتار

 

 

اگرچه نشانه های زیادی از رفتار کنترلی وجود دارد، در اینجا 10 مورد رایج وجود دارد:

 

- افراد کنترل کننده اغلب انعطاف ناپذیر هستند و اصرار دارند که همه چیز باید مطابق با آنها باشد. آنها اغلب سازگار نمی شوند و ممکن است با پیشنهادات یا نقطه نظرات دیگران مخالف باشند.

-آنها نیاز شدیدی دارند که در مرکز توجه قرار بگیرند و تمرکز خود را بر روی خود داشته باشند. اغلب، زمانی که افراد کنترل کننده در مورد زندگی شما می پرسند، به سرعت مکالمه را به سمت خود هدایت می کنند. برای مثال، اگر احساس خوبی ندارید یا روز بدی را سپری می‌کنید، ممکن است بگویند حالشان بدتر است یا روزشان سخت‌تر از روز شما بوده است.

-آنها ممکن است به شدت از اعمال شما انتقاد کنند و احساس کنند راه درست یا بهتری برای انجام کارها وجود دارد. در ذهن آنها، این می تواند راهی برای کمک به بهبود شما باشد. ممکن است شامل اظهارات ظریف یا قطع صحبت شما برای اشاره به انتقادات کوچک از کلمات، اعمال یا ظاهر شما باشد. به عنوان مثال، اگر دستاوردی دارید، ممکن است در مورد اینکه چگونه می‌توانستید کارها را بهتر انجام دهید، اظهار نظر کنند، یا ممکن است به شما تبریک بگویند، اما سپس هزینه  و یا تلاشی که کردید را مسخره کنند.

- افراد کنترل کننده احساس می کنند که هیچ چیز تقصیر آنها نیست. آنها از تکنیکی به نام فرافکنی استفاده خواهند کرد تا سرزنش را به شما برگردانند. حتی ممکن است شما را به کارهایی متهم کنند که خودشان انجام داده‌اند تا نتوان آنها را سرزنش کرد.

- افراد کنترل کننده معمولاً به مرزهای شخص دیگر احترام نمی گذارند. در روابط سالم، مرزهای بین دو نفر محترم و ارزشمند است. برای فرد کنترل کننده، یک مرز مانعی برای نیاز آنها به کنترل است.
- کنترل افراد ممکن است شما را به انجام کاری که می خواهند متهم کند. به عنوان مثال، آنها ممکن است باعث شوند که شما برای نحوه گذراندن وقت خود احساس گناه کنید، مثلاً با دوستان به جای آنها.

-اغلب غیر قابل پیش بینی هستند. آنها می توانند از خوشحالی به سرعت عصبانی، بد خلق و عبوس شوند، به خصوص اگر نتوانند به خواسته خود برسند.

- آنها ممکن است به طور نامحسوس شما را مسخره کنند یا شما را تحقیر کنند، و وقتی شوخی که می کنند  را زیر سوال می برید، می گویند فقط شوخی می کنند یا شما را متهم می کنند که نمی توانید یک شوخی را بپذیرید. این با شوخی‌های بازیگوشی متفاوت است، زیرا دارای حاشیه است و باعث می‌شود طرف مقابل احساس تمسخر و ناراحتی کند.

-آنها معمولاً یک امتیاز ذهنی نگه می دارند. اگر کاری برای شما انجام داده اند، به شما یادآوری می شود و ممکن است از احساس گناه استفاده کنند تا آنچه را که از شما می خواهند دریافت کنند. این امتیاز معمولاً به نفع آنها باقی می ماند و آنها بیشتر از آنچه می دهند دریافت خواهند کرد.

 

 

زمانی که کنترل رفتار توهین آمیز می شود

 

سوء استفاده از رابطه در مورد کسب قدرت و کنترل بر شخص دیگر است. اما فقط به این دلیل که کسی کنترل می کند به این معنی نیست که او سوء استفاده می کند. کنترل رفتار زمانی که منجر به احساس ترس در طرف مقابل شود، از مرز سوء استفاده عبور می کند.اگر تهدید، ترس، انزوا یا تمسخر از طرف شریک زندگی خود را تجربه کرده اید، ممکن است با سوء استفاده مواجه شده باشید. 

 

 

چرا برخی افراد کنترل می کنند؟

 

کنترل یک نیاز اساسی اجتماعی است. حسی از پیش بینی پذیری، ثبات و نظم را فراهم می کند.چند دلیل وجود دارد که افراد کنترل کننده می شوند. اینها شامل اختلالات شخصیتی، اضطراب یا احساس مسئولیت بیش از حد در قبال دیگران است.

 

کنترل اختلالات رفتاری و شخصیتی

 

اختلالات شخصیت اغلب عامل کنترل رفتار است. آنها معمولاً از ترومای اولیه دوران کودکی، عوامل ژنتیکی یا شیمی مغز تشکیل می شوند. در بیشتر موارد مشکلات جنسی در اختلالات شخصیتی  دیده می شوند و این افراد معمولا در فعالیت های جنسی هم دنبال کنترل شریک جنسی خود هستند. در اینجا چند اختلال شخصیتی که معمولاً رفتارهای کنترلی از خود نشان می دهند، آورده شده است: 

-اختلال شخصیت هیستریونیک (HPD): یک فرد مبتلا به HPD ممکن است خواستار توجه باشد، که منجر به دستکاری و رفتار کنترل جویانه می شود.

-اختلال شخصیت خودشیفته (NPD): فرد مبتلا به NPD به دلیل نیاز به تحسین بیش از حد و عدم همدلی با دیگران، رفتارهای کنترلی از خود نشان می دهد.
-اختلال شخصیت مرزی (BPD): فرد مبتلا به BPD ممکن است دستکاری کند. تلاش آنها برای کنترل محیط اطرافشان ممکن است باعث شود اطرافیانشان روی پوسته تخم مرغ راه بروند.

-اختلال شخصیت وسواسی اجباری (OCPD): این اختلال با اختلال وسواس فکری عملی (OCD) که یک اختلال اضطرابی است متفاوت است. افراد مبتلا به OCPD می توانند ویژگی های کمال گرا داشته باشند و تمایل زیادی به کنترل افراد، وظایف و موقعیت های دیگر داشته باشند.

 

چگونه با یک فرد کنترل کننده کنار بیاییم؟

 

برخورد با افراد دارای رفتارهای کنترل کننده می تواند چالش برانگیز باشد. ممکن است گاهی طاقت فرسا باشد. در این موارد، مراقبت از خود و حمایت برای بهزیستی شما حیاتی است.در اینجا چند راه برای کنار آمدن با افراد کنترل کننده زندگی شما وجود دارد:

-پشتیبانی و اتصال: بیشتر با کسانی که در شبکه پشتیبانی خود هستند تماس بگیرید. داشتن روابط حمایتی که در آن دیگران بتوانند واقعیت، احساسات و ادراکات شما را تایید کنند، مهم است.

-درمان: کار با یک متخصص سلامت روان می‌تواند به شما کمک کند تا مهارت‌های مقابله‌ای سالم برای مدیریت افرادی که رفتارهای کنترل‌کننده در زندگی خود دارند به دست آورید.

-یوگا و ورزش: استرس اغلب به صورت تنش در بدن ذخیره می شود. یوگا و ورزش می تواند به کاهش تنش در بدن شما کمک کند، که می تواند سطح استرس شما را کاهش دهد.

-آرامش پیشرونده: راه دیگری برای آرام کردن سیستم عصبی و کاهش تنش در بدن این است که آرام سازی پیشرونده عضلانی را امتحان کنید. مدیتیشن های هدایت شده ای وجود دارد که شما را در آرام کردن آگاهانه عضلات خود راهنمایی می کند.

-مرزهای خود را تقویت کنید: راه هایی را بیاموزید که با اطمینان نه بگویید و مرزهای محکمی تعیین کنید.

شریکی با رفتارهای کنترل کننده ممکن است چیزهایی بگوید که شما را نفی کند یا واقعیت و تصورات شما را نادیده بگیرد. اگر به کاری که آنها انجام داده اند اشاره کنید، ممکن است آن را به شما بازتاب دهند.زمانی که کنترل هدف شریک زندگی شماست و آنها به آنچه به نفع شماست توجهی ندارند، سخت است که خود و حس واقعیت را در این نوع روابط از دست ندهید.

 

چند چیز ممکن است یک شریک کنترل کننده بگوید عبارتند از: 

-من فقط شوخی کردم. شما خیلی حساسید. نمی توانید یک شوخی را تحمل کنید؟
-منظورم این نبود. نمی دانم چرا وقتی همه چیز خوب است باید دعوا را شروع کنید.
-چرا چرخیدی و رفتی آن طرف؟ گفتم از راه دیگری برو.

راه های پاسخگویی : صرف نظر از اینکه شریک کنترل کننده چگونه رفتار می کند، ممکن است لازم باشد راه هایی برای عقب راندن محترمانه پیدا کنید. اینجا نکاتی وجود دارد :

-آرامش خود را حفظ کنید: هرچه کمتر واکنش نشان دهید، بهتر است. این انتخاب آنهاست که فریاد بزنند، پایکوبی کنند، و بغض کنند. شما می توانید انتخاب کنید که خونسرد بمانید.

-از عبارات من استفاده کنید: جملات من فقط از دیدگاه شما صحبت می کند. شروع جملات با "تو انجام دادی" یا "وقتی تو" فقط طرف مقابل را در حالت دفاعی قرار می دهد.

-وقت خود را صرف کنید: با درخواست زمان بیشتر از خود محافظت کنید. می‌توانید چیزی شبیه این بگویید: باید در مورد آن فکر کنم. بعداً با شما تماس خواهم گرفت.

 

والدین با رفتارهای کنترلی

 

مطالعات نشان می دهد که رفتار بیش از حد والدین یا کنترل رفتار در والدین می تواند اضطراب را در بزرگسالان جوان افزایش دهد و رشد بزرگسالی مستقل را محدود کند.
برخی از راه‌های کنترل رفتار از سوی والدین ممکن است شامل موارد زیر باشد:

-"به چه فکر می کردی؟ چرا این کار را کردی؟"
- "بعد از تمام کارهایی که برای تو انجام دادم!"
-"یک فرزند خوب هرگز با والدینش مانند شما رفتار نمی کند."

راه های پاسخگویی: والدین ممکن است به دلایل مختلفی کنترل کنند. ممکن است به دلیل اضطراب، مشکل در دیدن انتقال فرزندشان به بزرگسالی یا اختلال شخصیت باشد.

-بالغ باشید: اگر مانند یک بزرگسال بالغ رفتار کنید، ممکن است رفتار آنها تغییر کند. آرام باشید و خونسردی خود را در بیرون حفظ کنید.
-محترمانه رفتار کنید: حتی اگر والدینتان محترمانه رفتار نمی کنند، می توانید رفتاری با استانداردهای بالاتر داشته باشید.
-برخی از مرزها را تعیین کنید: می توانید چیزهایی مانند: "من نگرانی شما را درک می کنم و کمی به آن فکر می کنم، اما در نهایت این تصمیمی است که من باید بگیرم." یا، "اگر این برای شما در حال حاضر خیلی ناراحت کننده است، فکر می کنم باید بعداً درباره آن صحبت کنیم.

 

دوستان با رفتارهای کنترلی

 

دوستان همچنین می توانند رفتارهای کنترل کننده ای از خود نشان دهند. دلایل زیادی برای این وجود دارد، از جمله اضطراب خودشان، نحوه تربیت آنها و حتی تفاوت های فرهنگی.
در اینجا چند نکته وجود دارد که دوستان کنترل کننده ممکن است بگویند:

-"اگر واقعاً به من اهمیت می دادی، همان کاری را که من می خواهم انجام می دادی."
-من مدام از شما می‌خواهم که با هم معاشرت کنید، اما شما همیشه سرتان شلوغ است. فکر می‌کنم برای من خیلی شلوغ هستید.
-"آیا می توانید در پرداخت اجاره به من کمک کنید؟ یادتان باشد، من هفته گذشته برای شما ناهار گرفتم."

راه‌های پاسخگویی: ممکن است دوست شما نداند که اینگونه رفتار می‌کند. در اینجا چند راه برای پاسخ به دوستان کنترل شده وجود دارد:

-ابتدا به دنبال درک باشید: نزدیک شدن به دوست خود با همدلی و تلاش برای درک دیدگاه او ممکن است به شما بینشی در مورد کنترل رفتار کنترلی او بدهد.

-با مرزها شروع کنید: جملاتی مانند "نه، من با آن راحت نیستم" بگویید. یا به آنها بگویید که نمی توانید فعالیت خاصی را با آنها انجام دهید یا با آنها معاشرت کنید.

-واضح باشید: در پاسخ های خود مستقیم باشید. می توانید بگویید: "در حال حاضر کارهای زیادی انجام داده ام و تا چند هفته نمی توانم این کار را انجام دهم."

 

 

بیشتر بخوانید : چند دلیل برای اینکه رها کردن یک رابطه ناسالم سخت است

 

اگر شما شخص کنترل کننده باشید چه؟

 

اگر فردی کنترل کننده هستید، آگاهی اولین قدم است. ما نمی توانیم چیزی را که حتی نمی بینیم تغییر دهیم. در اینجا چند پیشنهاد در مورد چگونگی بهبود وجود دارد: 

-مهارت های مقابله ای سالم: ممکن است یاد گرفته باشید که نمی توانید روی هیچ کس جز خودتان حساب کنید، بنابراین یاد گرفتید که به بهترین شکلی که می دانستید کنار بیایید. آن مهارت‌های مقابله‌ای که زمانی مؤثر بودند، می‌توانند بر روابط بزرگسالان شما تأثیر منفی بگذارند. کار با یک متخصص سلامت روان می تواند به شما در یادگیری روش های مقابله سالم کمک کند.

-لحن خود را ملایم کنید: ممکن است به رک بودن و دستور دادن عادت داشته باشید. به راه هایی فکر کنید که لحن خود را ملایم کنید تا دیگران را راحت تر کنید.

-ابتدا به دنبال درک این باشید: گوش دادن واقعی به آنچه دیگران می گویند را تمرین کنید. شما ممکن است با فرضیاتی در مورد اینکه چه چیزی برای آنها بهتر است عمل کنید، اما ممکن است دیدگاه آنها را شامل نشود. سعی کنید آنچه را که شنیده اید گوش دهید و به او تکرار کنید تا مطمئن شوید که هر دو متوجه شده اید.

-صمیمانه عذرخواهی کنید: هیچ کس کامل نیست و همه ما زمینه های رشدی داریم که باید روی آنها کار کنیم. اعتراف صمیمانه به اشتباهات خود می تواند راه درازی برای ترمیم و بهبود روابط شما داشته باشد. با انجام کارهایی که برای تغییر رفتارتان انجام می دهید، ثابت کنید که متاسف هستید.